ประเภทของความรู้
1. ความรู้ที่ชัดแจ้ง (Explicit
Knowledge)
เป็น
ความรู้ที่สามารถรวบรวม ถ่ายทอดได้ โดยผ่านวิธีการต่าง ๆ เช่น
การบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร ทฤษฎี คู่มือต่าง ๆ เอกสาร กฎระเบียบ
วิธีการปฏิบัติงาน สื่อต่างๆ เช่น VCD DVD Internet เทป
เป็นต้น และบางครั้งเรียกว่า ความรู้แบบรูปธรรม
2. ความรู้ที่ฝังอยู่ในตัวคน (Tacit
Knowledge)
เป็น
ความรู้ที่ได้จากประสบการณ์ พรสวรรค์หรือสัญชาตญาณของแต่ละบุคคลในการทำความเข้าใจในสิ่งต่าง
ๆ เป็นความรู้ที่ไม่สามารถถ่ายทอดออกมาเป็นคำพูด หรือลายลักษณ์อักษรได้โดยง่าย
เช่น ทักษะในการทำงาน งานฝีมือ ประสบการณ์ แนวความคิด บางครั้งจึงเรียกว่า
ความรู้แบบนามธรรม
ในชีวิตจริง ความรู้ 2 ประเภทนี้จะเปลี่ยนสถานภาพ
สลับปรับเปลี่ยนไปตลอดเวลา บางครั้ง Tacit ก็ออกมาเป็น Explicit
และบางครั้ง Explicit ก็เปลี่ยนไปเป็น Tacit
"โมเดลปลาทู"
เป็นโมเดลอย่างง่าย ของ สคส. ที่เปรียบการจัดการความรู้ เหมือนกับปลาทูหนึ่งตัวที่มี
3 ส่วน คือ
1. ส่วน
"หัวปลา" (Knowledge Vision- KV) หมายถึง
ส่วนที่เป็นเป้าหมาย วิสัยทัศน์ หรือทิศทางของการจัดการความรู้
โดยก่อนที่จะทำจัดการความรู้ ต้องตอบให้ได้ว่า "เราจะทำ KM ไปเพื่ออะไร ?" โดย "หัวปลา"
นี้จะต้องเป็นของ "คุณกิจ" หรือ ผู้ดำเนินกิจกรรม KM ทั้งหมด โดยมี "คุณเอื้อ" และ "คุณอำนวย"
คอยช่วยเหลือ
2. ส่วน "ตัวปลา" (Knowledge
Sharing-KS) เป็นส่วนของการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
ซึ่งถือว่าเป็นส่วนสำคัญ ซึ่ง "คุณอำนวย"
จะมีบทบาทมากในการช่วยกระตุ้นให้ "คุณกิจ" มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ความรู้
โดยเฉพาะความรู้ซ่อนเร้นที่มีอยู่ในตัว "คุณกิจ"
พร้อมอำนวยให้เกิดบรรยากาศในการเรียนรู้แบบเป็นทีม ให้เกิดการหมุนเวียนความรู้
ยกระดับความรู้ และเกิดนวัตกรรม
3. "ส่วน "หางปลา" (Knowledge
Assets-KA) เป็นส่วนของ "คลังความรู้" หรือ "ขุมความรู้"
ที่ได้จากการเก็บสะสม "เกร็ดความรู้"
ที่ได้จากกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ "ตัวปลา" ซึ่งเราอาจเก็บส่วนของ
"หางปลา" นี้ด้วยวิธีต่างๆ เช่น ICT ซึ่งเป็นการสกัดความรู้ที่ซ่อนเร้นให้เป็นความรู้ที่เด่นชัด
นำไปเผยแพร่และแลกเปลี่ยนหมุนเวียนใช้ พร้อมยกระดับต่อไปคนสำคัญที่ดำเนินการจัดการความรู้
เกลียวความรู้
เกลียวความรู้
หรือ Knowledge Spiral อีกชื่อหนึ่งคือ SECI
Model เป็นที่นิยมนำมาใช้ในการจัดการความรู้อย่างแพร่หลายในปัจจุบัน
SECI Model ประกอบด้วยS=Socialization การเปลี่ยนรูปจากความรู้ที่ฝังลึกไปสู่ความรู้ที่ฝังลึก
หรือ การนำสู่สังคมE=Externalization การเปลี่ยนรูปจากความรู้ที่ฝังลึกไปสู่ความรู้ที่ชัดแจ้ง
หรือ การนำออกสู่ภายนอกC=Combination การเปลี่ยนรูปจากความรู้ที่ชัดแจ้งไปสู่ความรู้ที่ชัดแจ้งหรือการรวมI=Internalization
การเปลี่ยนรูปจากความรู้ที่ชัดแจ้งไปสู่ความรู้ที่ฝังลึกหรือการนำเข้าสู่ภายใน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น